کد خبر:2442
پ

اولین آمر به معروف و ناهی از منکر

إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاحْسَنِ وَ إِیتَاى ذِى الْقُرْبی  وَ یَنْهَی  عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنکَرِ وَ الْبَغْىِ  یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ […]

إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاحْسَنِ وَ إِیتَاى ذِى الْقُرْبی  وَ یَنْهَی  عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنکَرِ وَ الْبَغْىِ  یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُون.‏

 خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می دهد و از فحشا و منکر و ستم، نهى می کند خداوند به شما اندرز می دهد، شاید متذکّر شوید!

برگزیده تفسیر نمومه ذیل این آیات چنین می نویسد:

جامعترین برنامه اجتماعى: این آیه نمونه‏اى از جامعترین تعلیمات اسلام در زمینه مسائل اجتماعى، و انسانى و اخلاقى را بیان می کند.

در آغاز می گوید: «خداوند فرمان به عدل و احسان می دهد و (همچنین) بخشش به نزدیکان» (إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبی ).

 «عدل» همان قانونى است که تمام نظام هستى بر محور آن می گردد. و به معنى واقعى کلمه آن است که هر چیزى در جاى خود باشد بنابراین، هرگونه انحراف، افراط، تفریط، تجاوز از حد، تجاوز به حقوق دیگران بر خلاف اصل «عدل» است.

اما از آنجا که عدالت با همه قدرت و شکوه و تأثیر عمیقش در مواقع بحرانى و استثنایى به تنهایى کارساز نیست، بلافاصله دستور به احسان را پشت سر آن می آورد.

در حدیثى از على علیه السّلام می خوانیم: «عدل آن است که حق مردم را به آنها برسانى، و احسان آن است که بر آنها تفضل کنى».

بعد از تکمیل این سه اصل مثبت، به سه اصل منفى و منهى می پردازد و می گوید: «خداوند از فحشاء و منکر و ظلم و ستم، نهى می کند» (وَ یَنْهی  عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ).

 «فحشاء» اشاره به گناهان پنهانى، «منکر» اشاره به گناهان آشکار، و «بغى» هرگونه تجاوز از حق خویش و ظلم و خود برتربینى نسبت به دیگران است.

و در پایان آیه، به عنوان تأکید مجدد روى تمام این اصول ششگانه می فرماید: «خداوند به شما اندرز می دهد شاید متذکر شوید» (یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ).

احیاى اصول سه گانه عدل و احسان و ایتاء ذى القربى و مبارزه با انحرافات سه گانه فحشاء و منکر و بغى در سطح جهانى، کافى است که دنیایى آباد و آرام و خالى از هر گونه بدبختى و فساد بسازد، و اگر از ابن مسعود صحابى معروف نقل شده که: «این آیه جامعترین آیات خیر و شرّ در قرآن است» به همین دلیل است.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید